Παιδικός Καρκίνος…

 Ο καρκίνος στο παιδί δεν είναι κληρονομικός, δεν είναι μεταδοτικός, δεν σημαίνει θάνατο.

Είναι μια σοβαρή, απειλητική για τη ζωή του παιδιού, νόσος που χρειάζεται χρόνο και κατάλληλη, εξειδικευμένη θεραπεία.

Όμως η αξιολόγηση υπόπτων συμπτωμάτων και ευρημάτων μπορεί να οδηγήσει στην έγκαιρη διάγνωση, γι αυτό πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην εκπαίδευση των επαγγελματιών της υγείας ώστε να είναι σε θέση να διαγνώσουν έγκαιρα τη νόσο και στη σωστή ενημέρωση των γονιών ώστε να απευθύνονται έγκαιρα στα παιδιατρικά νοσοκομεία. Αν η διάγνωση γίνει χωρίς καθυστέρηση τα ποσοστά ίασης είναι υψηλά: οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την ανάρρωση όχι μόνο πιθανές αλλά και δυνατές για πολλούς παιδικούς καρκίνους.

Τα ασυνήθιστα σημεία ή συμπτώματα περιλαμβάνουν:
⦁    Εμφάνιση μάζας, όγκου ή οιδήματος σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος του παιδιού (πρόσωπο, λαιμό, μασχάλη, κοιλιά, βουβωνικές χώρες, όρχεις, πόδια)
⦁    Απώλεια ενεργητικότητας του παιδιού, επίμονη κούραση
⦁    Απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού
⦁    Ανεξήγητη χλωμάδα
⦁    Ξαφνική εμφάνιση μελανιών και μωλώπων στο παιδί
⦁    Επίμονος, εντοπισμένος πόνος, πόνος στα οστά, πρήξιμο ή πρόβλημα στο βάδισμα του παιδιού
⦁    Ανεξήγητος παρατεταμένος πυρετός
⦁    Επαναλαμβανόμενες μολύνσεις
⦁    Συχνοί πονοκέφαλοι που συχνά μπορεί να συνοδεύονται από εμετούς
⦁    Ξαφνικές αλλαγές στα μάτια όπως στραβισμός και αλλαγές στην όραση του παιδιού
⦁    Εμφάνιση προβλημάτων στην ισορροπία του παιδιού
⦁    Διαπίστωση ότι υπάρχει άσπρη κηλίδα που φαίνεται δια μέσου της κόρης των ματιών
⦁    Ανεξήγητη, υπερβολική ή γρήγορη απώλεια βάρους του παιδιού
Η ύπαρξη τέτοιων σημείων και συμπτωμάτων δεν δείχνει αναγκαστικά ότι το παιδί έχει κάποια μορφή καρκίνου αλλά επιβάλλει να γίνουν οι εξετάσεις που θα αποκλείσουν ή όχι, ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Οι κυριότερες μορφές παιδικού καρκίνου είναι: Λευχαιμίες (οξεία λεμφοβλαστική, οξεία μυελοβλαστική), οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος που είναι κυρίως εγκεφαλικοί όγκοι (αστροκύτωμα, γλοίωμα, μυελοβλάστωμα, επενδύμωμα), τα λεμφώματα (κακοήθεις όγκοι λεμφαδένων ή άλλων οργάνων), οι όγκοι του αμφιβληστροειδούς (ρετινοβλάστωμα), τα σαρκώματα μαλακών μορίων (ραβδομυοσάρκωμα) και των οστών (οστεοσάρκωμα, σάρκωμα Ewing),οι όγκοι νεφρών (νεφροβλάστωμα) και επινεφριδίων (νευροβλάστωμα), οι όγκοι ήπατος (ηπατοβλάστωμα), κ.α. Κακοήθεις όγκοι ενήλικου τύπου όπως ο καρκίνος του μαστού, του πνεύμονα, του προστάτη, κλπ είναι πάρα πολύ σπάνιο να παρατηρηθούν στην παιδική ηλικία. Ο πιο συνηθισμένος καρκίνος στην παιδική ηλικία είναι η λευχαιμία, μια νόσος που προσβάλλει τα κύτταρα που παράγονται στον μυελό των οστών.
Τα παιδιά με καρκίνο πρέπει να θεραπεύονται σε ειδικά παιδιατρικά ογκολογικά τμήματα και να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που θα τα φροντίζουν όχι μόνο κατά τη διάρκεια της θεραπείας αλλά και στην περίοδο της επανένταξης.
Ο σκοπός της θεραπείας του παιδικού καρκίνου δεν είναι μόνο η ίαση, αλλά και η διατήρηση της ποιότητας ζωής, η ψυχολογική και ψυχοκοινωνική ευεξία των νεαρών ασθενών, καθώς η κατάθλιψη είναι μια από τις πιο κοινές ψυχιατρικές διαταραχές του παιδικού καρκίνου, ως αποτέλεσμα της απώλειας του φυσιολογικού ρυθμού ζωής, λόγω της νόσου και των παρενεργειών από τη μακρόχρονη θεραπεία.
Τα κυριότερα προβλήματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι: οι επανειλημμένες εισαγωγές στο νοσοκομείο, οι λοιμώξεις ή άλλες επιπλοκές, η αποτυχία κάποιων θεραπευτικών σχημάτων, οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας (π.χ. τριχόπτωση, ναυτία, εμετοί, έλκη στην στοματική κοιλότητα), οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας (π.χ. τριχόπτωση, ερεθισμός του δέρματος, ναυτία, εμετοί), οι παρενέργειες της χειρουργικής επέμβασης, οι αλλαγές στην καθημερινότητα του παιδιού, τις σχολικές και κοινωνικές του δραστηριότητες.
Οι Σύλλογοι “Φλόγα” και “Λάμψη” (Σύλλογος γονέων παιδιών πασχόντων από κακοήθη νοσήματα Βορειας Ελλάδας) βρίσκονται δίπλα στις οικογένειες. Προσπαθούν να ενημερώσουν σωστά την κοινή γνώμη για τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας και να διαλύσουν τις προκαταλήψεις.
Η Διεθνής Ένωση Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά υπάρχει έτσι ώστε οι γονείς αυτών των παιδιών να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται για να πάρουν σωστές αποφάσεις σχετικά με τη θεραπεία του παιδιού τους.

Κάθε χρόνο, περίπου 250.000 παιδιά νοσούν από καρκίνο, από τα οποία μόνο ποσοστό 20% έχει δυνατότητα πρόσβασης σε σωστή ιατρική φροντίδα. Το 80% από αυτά, προέρχεται από χώρες μέσου και χαμηλού εισοδήματος. Πάνω από 150.000 θάνατοι κάθε χρόνο, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν υπήρχε δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και εξειδικευμένης θεραπείας σε όλα τα παιδιά.

Φωή Βαρβάρα, Κλινικός Ψυχολόγος

Εταιρεία Προαγωγής Ψυχοκοινωνικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων «Ίρις»

Μ.Ψ.Α. Αττική ΙΙ, Αγία Παρασκευή