Μία οικογένεια της Αγίας Παρασκευής, που αποτελείται από ένα ανδρόγυνο με δύο αγόρια ηλικίας πέντε και επτά ετών, πριν από ένα χρόνο περίπου εκδήλωσε ενδιαφέρον για τη φιλοξενία ενός 12χρονου Αφγανού αγοριού, του Σαμίρ*, ο οποίος σήμερα, μετά από ένα χρόνο αναμονής για την ολοκλήρωση των διαδικασιών επανένωσης, ετοιμάζεται να πάει στην Γερμανία να βρει τον αδερφό του, ενώ οι γονείς του παραμένουν – με κίνδυνο της ζωής τους – στο Αφγανιστάν.
Η φιλοξενία πραγματοποιήθηκε μέσω της πρωτοπόρου δράσης «Φιλοξενία Ασυνόδευτων Ανηλίκων σε Οικογένειες» που υλοποιεί η ΜΕΤΑδραση, μετά από ανταλλαγή τεχνογνωσίας με χώρες της Ευρώπης.
Ζητήσαμε από την ανάδοχη Αγιοπαρασκευιώτικη οικογένεια να μας μιλήσει για την εμπειρία αυτή:
«Σ» «Τι σας ώθησε στην απόφαση να φιλοξενήσετε ένα προσφυγόπουλο ;
«Ως οικογένεια, φαντάζομαι όπως και πολλοί άλλοι, δεν θέλαμε να μείνουμε αμέτοχοι στο ζήτημα του προσφυγικού. Θεωρώ ότι ο καθένας που θέλει να βοηθήσει μπορεί να βρει μια δράση που να του ταιριάζει. Αρχικά, λοιπόν, μάθαμε για το πρόγραμμα κι επειδή θέλαμε να κάνουμε κάτι συνολικά ως οικογένεια, το συζητήσαμε και με τα παιδιά μας και αποφασίσαμε να το κάνουμε. Είναι κάτι για το οποίο χρειάζεται πραγματικά να είναι σύμφωνη κι ενήμερη όλη η οικογένεια γιατί δεν μπορεί κανείς να το αποφασίσει ή να το επιβάλλει μόνος του. Είναι κάτι που σε καμία περίπτωση – ακόμα κι όταν είδαμε όλα τα αρνητικά ή τις δυσκολίες – δε μετανιώνουμε και τελικά τα θετικά είναι σαφώς πολύ περισσότερα. Ως οικογένεια, μας ταιριάζει αυτός ο τρόπος με τον οποίο ανοίξαμε τους ορίζοντές μας. Πλέον έχουμε γίνει «οικογένεια», παρότι δεν έχουμε δει ποτέ τους γονείς αυτού του παιδιού. Ο άντρας μου κι εγώ θεωρούμε μετά από έναν χρόνο, ότι τα θετικά είναι πάρα πολλά».
«Σ» Έχετε προβεί σε μόνιμη υιοθεσία, ή η αναδοχή είναι συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος;
«Αυτή η συγκεκριμένη δράση είναι για να φιλοξενηθούν σε οικογένειες ασυνόδευτα παιδιά πρόσφυγες, τα οποία δεν πρόκειται να παραμείνουν στην Ελλάδα, αλλά έχουν ζητήσει επανένωση με συγγενείς τους που βρίσκονται σε κάποια άλλη χώρα-μέλος της Ε.Ε. Γνωρίζουμε από την αρχή ότι η φιλοξενία θα διαρκέσει για μερικούς μήνες».
«Σ» Πότε ήρθε στην Ελλάδα ο Σαμίρ;
«Όταν ήρθε στην οικογένειά μας πέρυσι τέτοια εποχή, ήταν ήδη εδώ 2-3 μήνες και πιο πριν είχε μείνει στην Τουρκία άλλους δύο. Δε νομίζω ότι μπορεί να πει ακριβώς πόσο ήταν το ταξίδι του, ότι αντιλαμβάνεται δηλαδή τον χρόνο, γιατί νομίζω ότι του φαινόταν πιο μακρύ απ’ όσο ήταν».
«Σ» Έρχεται από εμπόλεμη ζώνη;
«Το Αφγανιστάν θεωρείται εδώ και πολλά χρόνια ως «εμπόλεμη ζώνη» κι όσο καιρό είναι μαζί μας ο Σαμίρ έχουν γίνει πάρα πολλές επιθέσεις και βομβαρδισμοί. Το ζήτημα είναι ότι προέρχεται από μία φυλή που διώκεται. Λόγω του μεγάλου κινδύνου, οι γονείς συχνά αναγκάζονται να φυγαδεύσουν τα παιδιά τους για να τα σώσουν».
«Σ» Στην αρχή πως καταφέρατε να επικοινωνήσετε; Είχατε διερμηνέα; Μιλούσατε στα αγγλικά;
«Σε περιπτώσεις ανάγκης έρχεται διερμηνέας της ΜΕΤΑδρασης αλλά υπάρχουν και τα νοήματα (γέλια). Ειδικά στην αρχή, ερχόταν, μαζί με τον διερμηνέα, κάθε εβδομάδα περίπου, το μέλος του Δικτύου Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων της ΜΕΤΑδρασης, το οποίο έχει αναλάβει την στήριξη του παιδιού. Όπως όμως είναι γνωστό, τα παιδιά μαθαίνουν πολύ γρήγορα και ο Σαμίρ μετά από ένα χρόνο, ό,τι του πεις στα ελληνικά, στο πλαίσιο της καθημερινής συνεννόησης, το καταλαβαίνει πολύ καλά και πλέον σ’ ένα βαθμό τα μιλάει».
«Σ»Ο Σαμίρ πάει σε ελληνικό σχολείο;
Αρχικά, πήγε σε διαπολιτισμικό σχολείο, ενώ τώρα παρακολουθεί με υποτροφία μαθήματα σε ένα ιδιωτικό σχολείο της περιοχής μας, καθώς υπήρξε συνεργασία του συγκεκριμένου σχολείου με τις ανάδοχες οικογένειες. Τα παιδιά, σ’ αυτήν την ηλικία, όταν βρίσκονται σε μια χώρα κι ακούνε την γλώσσα συνέχεια, μαθαίνουν πολύ γρήγορα».
«Σ» Έχει επικοινωνία με την οικογένειά του;
«Με τους γονείς του, που βρίσκονται στο Αφγανιστάν, έχουν περιορισμένη επικοινωνία. Με τον αδελφό του στη Γερμανία επικοινωνούν τακτικά».
«Σ» Με τι τρόπο σας επηρέασε η συμβίωση αυτή του ενός έτους ;
«Ξαφνικά αντιλαμβάνεσαι πόσες χώρες, πολιτισμοί και άνθρωποι υπάρχουν σ’ αυτόν τον πλανήτη, με τόσες διαφορετικές κουλτούρες και τρόπους ζωής. Είναι κρίμα να μην έχουμε ανοιχτούς ορίζοντες, ώστε να γνωρίσουμε όλον αυτόν τον πλούτο. Δυστυχώς, κάποιες χώρες είναι σαν να μην υπάρχουν για εμάς, επειδή είναι μακριά. Είναι όμορφο, λοιπόν, όταν γνωρίζεις μία από αυτές τις χώρες μέσα από τα μάτια ενός παιδιού. Βέβαια, ο καθένας θα πάρει διαφορετικές εμπειρίες. Εμείς έχουμε περάσει πολύ δυνατές στιγμές, χάρη και στα τρία παιδιά. Προσωπικά χαίρομαι γιατί αντιληφθήκαμε όλοι μας στην οικογένεια πως αυτά που θεωρούμε δεδομένα, δεν είναι το ίδιο για όλους στον κόσμο».
«Σ» Έχει αλλάξει ο Σαμίρ στον έναν χρόνο που είναι μαζί σας;
«Σαφέστατα, έχει αλλάξει και βλέπει με άλλο μάτι τη ζωή, γιατί του έχει δοθεί κάτι που θα έπρεπε να έχουμε όλοι μας. Τα παιδιά έχουν μεγάλη δυνατότητα προσαρμογής. Εμείς τον αγαπήσαμε γι’ αυτό που είναι και το ίδιο έπραξε κι αυτός. Πλέον, έχει συνηθίσει κι έχει τη ρουτίνα του και το καλύτερο είναι ότι αισθάνεται αισιόδοξος και κάνει σχέδια. Πιστεύει ότι μπορεί να καταφέρει πολλά πράγματα, όπως όταν ήμασταν εμείς μικροί και θεωρούσαμε ακριβώς το ίδιο. Φαντάζεται πολλά πράγματα για το τι μπορεί να βρει στο μέλλον».
«Σ» Η συμβίωση με τα παιδιά σας πώς είναι ;
«Τώρα ειδικά που επικοινωνούν πιο πολύ, τον ζαλίζουν κιόλας (γέλια). Ο μεγάλος μου γιος, αν τον ρωτήσετε, θα σας πει ότι δεν θέλει να φύγει ο Σαμίρ. Στην αρχή , πριν την φιλοξενία, είχαμε σκεφτεί μήπως επηρεαστεί η σχέση των δύο παιδιών μας όταν ερχόταν ένα ακόμη παιδί. Κι όμως ήταν πολύ ομαλή η προσαρμογή, δεν υπήρξε καμιά διαταραχή».
«Σ» Πώς πήρατε την απόφαση;
«Όταν ενημερώθηκα για τη δράση, θυμάμαι ότι στην αρχή ήμουν διστακτική. Στην ιδέα ότι θα φιλοξενήσεις ένα παιδί που έχει ζήσει πόλεμο, βίαιες καταστάσεις κ.τ.λ., μπορεί να σου δημιουργηθεί φόβος. Από την άλλη, ο σύζυγός μου ήταν πιο αισιόδοξος εξαρχής. Τελικά ένιωσα άνετα, πόσο μάλλον βλέποντας τον Σαμίρ, ως μεγαλύτερος που ήταν σε ηλικία, να προσέχει τα παιδιά μας».
«Σ» Εισήγαγε στην οικογένεια νέες «παραδόσεις» ή μια άλλη κουλτούρα; Και αντιστοίχως εσείς του δείξατε στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας;
«Και τα δύο, με μόνη εξαίρεση το θρησκευτικό κομμάτι. Δεν έχει επηρεάσει κάποιος την πίστη του άλλου, απλά οι συνήθειες είναι διαφορετικές απ’ αυτές που είχε. Εκεί που ο Σαμίρ έφερε στην οικογένεια το «διαφορετικό» είναι στη διατροφή και στο ότι μιλάμε ένα σωρό γλώσσες στο σπίτι. Μιλάμε αγγλικά, ελληνικά και τα παιδιά γνωρίζουν και εκφράσεις από τη μητρική του Σαμίρ. Έχει φέρει μια πολυπολιτισμικότητα και πολλές φορές αυτό είναι θέμα συζήτησης».
«Σ» Δηλαδή, Χριστούγεννα ή Πάσχα ποιες ήταν οι αντιδράσεις του; Ήθελε να συμμετάσχει;
«Βεβαίως! Πάρα πολύ. Τα Χριστούγεννα του φάνηκαν πολύ ωραία και του ήταν περίεργο το ότι μετράμε αλλιώς τη χρονολογία. Στον δυτικό κόσμο το έτος είναι 2017, αλλά στο Αφγανιστάν είναι κάτι κοντά στο 1300. Το Πάσχα του άρεσε εξίσου, καθώς βάφουμε τα αυγά, όπως και το κλίμα της Ανάστασης. Γενικότερα, τα έθιμά μας του αρέσουν».
«Σ» Επί της ουσίας, τι είναι αυτό που ζητάει ένα παιδί που έρχεται υπό αυτές τις συνθήκες μέσα σε μια ανάδοχη οικογένεια;
«Να το αποδεχθείς έτσι όπως είναι, με όποια ελαττώματα και όποιες εμπειρίες έχει ζήσει και να καταλάβεις ότι όσο διαφορετικό κι αν είναι, ουσιαστικά θέλει ό,τι και κάθε παιδί: αγάπη και μια ήρεμη, καθημερινή ατμόσφαιρα».
«Σ» Αν συναντούσατε ένα ζευγάρι – μια οικογένεια και ήταν στο βήμα που ήσασταν εσείς κάποτε, πριν τη φιλοξενία, τι θα τους συμβουλεύατε;
«Θα τους έλεγα ότι πραγματικά είναι τόσο όμορφα και τόσο μεγάλος αυτός ο πλούτος που μπορεί να φέρει σε μια οικογένεια μια τέτοια κίνηση, που αξίζει να την κάνουν. Ακόμη και με τις δυσκολίες που ενδεχομένως να συναντήσει κανείς, θα γνωρίσει πτυχές του εαυτού του και της οικογένειας που πραγματικά αξίζει τον όποιο κόπο. Εξάλλου, η ΜΕΤΑδραση προσφέρει ψυχολογική στήριξη στην οικογένεια και το παιδί κι επιπλέον διοργανώνει σεμινάρια και συναντήσεις των ανάδοχων γονέων, ώστε να ενημερώνονται, να βοηθούνται και να μοιράζονται τις εμπειρίες τους».
Τι είναι η ΜΕΤΑδραση;
Η ΜΕΤΑδραση (www.metadrasi.org) είναι μια Οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών η οποία ιδρύθηκε το 2010 με πρωταρχικό σκοπό να καλύψει μακροχρόνια κενά στην υποδοχή και ένταξη των προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα. Εξειδικεύεται στον τομέα της διερμηνείας και διαπολιτισμικής μεσολάβησης καθώς και στην προάσπιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων και των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας.
Είναι η μόνη οργάνωση στην Ελλάδα που σχεδίασε και εφαρμόζει ένα οργανωμένο σύστημα εκπαίδευσης, πιστοποίησης και συντονισμού στο πεδίο για την παροχή διερμηνείας, είτε μέσω φυσικής παρουσίας, είτε μέσω τηλεδιάσκεψης, σε 33 γλώσσες και διαλέκτους.
Η ΜΕΤΑδραση έχει επίσης αναπτύξει ένα πρότυπο δίκτυο προστασίας ασυνόδευτων ανηλίκων, το οποίο περιλαμβάνει ένα καινοτόμο σύνολο δράσεων: Συνοδεία ασυνόδευτων ανηλίκων από κέντρα κράτησης προς κατάλληλες δομές φιλοξενίας σε όλη την Ελλάδα, Δίκτυο Επιτροπείας, φιλοξενία παιδιών σε οικογένειες και Μεταβατικές Δομές Φιλοξενίας στη Λέσβο, στη Σάμο, στη Χίο, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, η ΜΕΤΑδραση προσφέρει Νομική στήριξη σε δικαιούχους διεθνούς προστασίας, μέσω τοπικά εγκατεστημένων δικηγόρων στη Λέσβο, τη Σάμο, τη Χίο, τη Λέρο και την Κω, καθώς και μαθήματα ελληνικής γλώσσας, ειδικά σχεδιασμένα για τις ανάγκες των επωφελούμενων.
*Το όνομα του παιδιού έχει αλλάξει, για την προστασία των προσωπικών του δεδομένων
Για να μάθετε περισσότερα για τη δράση, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη ΜΕΤΑδραση:
- στέλνοντας email στο foster@metadrasi.org
- τηλεφωνώντας στα 214 1008717, 6980 462271
για κάποιους αναπάντεχες… και αψευδής μάρτυς των προβλέψεων αυτών, είναι ο απίστευτα μεγάλος αριθμός για τα πολιτικά δρώμενα της πόλης μας αριθμός των ανεξαρτήτων δημοτικών συμβούλων ο οποίος ανέρχεται στον αριθμό Πέντε (5), έναν αριθμό που δεν διαθέτει καμία άλλη δημοτική παράταξη της αντιπολίτευσης!
